Pour les recherches sur la vie politique et culturelle au Sud, pendant la période de la République du Viêt-Nam (1955-1975), les grandes revues littéraires et/ou culturelles comme Bách Khoa (1957-1975), Phổ Thông (Nguyễn Vỹ, 1958-1975), Tập san Sử Địa (1966-1975), Văn (Nguyễn Đình Vượng, 1964-1975), Văn Hóa Nguyệt San (1952-1974)…, sont des instruments de travail incontournables. Dans ce premier billet qui en appellera d’autres, nous présentons succinctement ci-après la revue littéraire Văn học.
La revue Văn học [Littérature] a été éditée de 1962 à 1975 pendant la période de la République du Viêt-Nam. L’autorisation de publication (n° 5.585/CDV/TT/BC/I) a été délivrée le 28 octobre 1962 sous le régime du Président Ngô Đình Diệm1. Le premier numéro de la revue paraît le 1er novembre 1962 à Saigon2.
Fondée par Phan Kim Thịnh, elle fut dirigée par cet écrivain (chủ trương biên tập) et gérée par Mmes Nguyễn Thị Ngọc Liên et Nguyễn Phương Khanh3. La revue a émergé au sein du mouvement étudiant de l’époque comme une tribune mensuelle dédiée à la jeunesse étudiante puis elle est devenue une revue bimensuelle culturelle presque exclusivement consacré à la littérature.
Son histoire éditoriale a connu deux étapes principales et plusieurs formats : du n° 1 (01-11- 1962) au n° 72 (01-05-1967), elle fut éditée sous le format 15×25 avant d’adopter à partir du n° 73 (01-06- 1967) jusqu’au n° 86 (01-01-1969) un format plus petit de 14×20. Selon nos propres mesures, les autres numéros publiés de 1969 à 1975 sont au format 14×20 ou 15×20. A partir de septembre 1964, elle devint bimensuelle paraissant les 1er et 15 du mois. Jusqu’en 1975, 203 numéros sont parus, le dernier numéro consacré à Lamartine paraissant le 26 mars 1975. La revue comprend le plus souvent 96 p.4
En termes de contenu, la première période de grand format entre 1962 et 1969 du n° 1 au n° 86 est marquée par une diversité de thématiques. On y aborde aussi bien des sujets culturels que politiques ou sociaux. On y présente les œuvres littéraires nouvelles publiées pendant cette période. La seconde période de 1969 à 1975, à partir du n° 87 (01-03-1969) propose des numéros thématiques sur la littérature populaire, la littérature étrangère, la littérature d’avant-guerre et celle publiée pendant la période de la guerre. Elle propose également des numéros spécifiques consacrés à un auteur vietnamien ou étranger, numéros comprenant généralement une présentation de l’auteur de ses œuvres et une critique à travers une série d’articles. Comme la revue littéraire Văn concurrente éditée à la même époque, Văn học a publié de nombreux numéros thématiques consacrés à des écrivains et poètes renommés.
La devise de la revue rappelle l’évolution du contenu présenté aux lecteurs. Le n° 10, paru au mois d’août 1963, affiche sous le titre “Tribune des étudiants du Viêt-Nam libre” (Diễn đàn sinh viên Việt Nam tự do) accompagné des termes “Mensuel Culture Société Arts” (Nguyệt san Văn hóa, Xã hội, Nghệ thuật). Le n° 27 du 1er novembre 1964 affiche sous le titre “Mensuel Culture Société Politique” (Ban nguyệt san Văn hóa, Xã hội, Chính trị). Les numéros suivants la revue se stabilise autour des termes “Essai, Culture, Société, Politique, Arts” (Biên khảo, Văn hóa, Xã hội, Chính trị). Le n° 62 ajoute le terme “Revue” (Tạp chí) devant les mentions de contenu. Sur le n° 65 du 1er octobre 1966, le terme “Politique” disparaît de la devise. A partir de la nouvelle mouture de 1969, elle se stabilise de nouveau autour des mots clés “Critique, Création, Arts” (Phê bình, Sáng tác, Nghệ thuật) jusqu’au n° 103 qui adopte les termes “Recherche, Critique, Création” (Nghiên cứu, Phê bình, Sáng tác) puis lorsque la collection Giai Phẩm apparaît, est ajoutée à ces trois mots clés la dernière devise “Recherche scientifique en sciences humaines” (Nghiên cứu khoa học nhân văn) qui ne change plus jusqu’à la disparition de la revue en avril 1975.
“Nguyệt san Văn hóa, Xã hội, Nghệ thuật” – “Biên khảo, Văn hóa, Xã hội, Chính trị”
Échantillon de couvertures de la première mouture de la revue Văn học de 1962 à 1969 (source : Diễn Đàn Sách Xưa / coll. “thino”) – Cliquer sur chaque image pour l’agrandir
La liste des thèmes abordés a été publiée, semble t-il régulièrement, en fin de volume sous une rubrique intitulée « Những chủ đề Văn Học đã xuất bản » [Les thématiques publiées par Văn Học]. Selon cette rubrique, les numéros publiés entre 1962 et 1969 soit jusqu’au numéro 86 étaient déjà épuisés en 1973. Quant aux numéros publiés depuis mars 1969, certains commençaient également à cette époque à être épuisés (notamment les numéros 91, 92, 100, 102 et 107). Les numéros publiés entre 1969 et 1975 étaient vendus 80đ, 90đ ou 120đ et jusqu’à 130đ, 150đ pour les numéros spéciaux consacrés au nouvel an vietnamien. En nombre d’exemplaires, le tirage des numéros de la revue apparaît assez variable. Par exemple, le numéro consacré à l’écrivain Nhượng Tống, membre du Parti National (VNQDĐ) a été édité à 10.000 exemplaires (un chiffre plutôt important) sans doute dû à la notoriété de cet auteur. La même année le numéro consacré Trần Trọng Kim, historien renommé et Premier ministre de l’Empire du Viêt-Nam en 1945, a été édité seulement à 2.500 exemplaires.
Pour les écrivains vietnamiens figurant en bonne place dans la revue, on peut citer les auteurs, écrivains et poètes d’avant-guerre (par ordre alphabétique) :
- Đông Hồ (n° 123), Hàn Mặc Tử (n° 195, 196), Hoàng Cầm (n° 141), Hồ Dzếnh (n° 185), J. Leiba (n° 88), Lê Văn Trương (n° 202), Lưu Trọng Lư (n° 88, 192), Nam Cao (n° 95, 101, 173), Nguyễn Bính (n° 100, 180), Nguyễn Công Hoan, Nguyên Hồng, Nguyễn Tuân (n° 105, 106), Nguyễn Văn Vĩnh (n° 111), Nhất Linh (n° 41, 98, 109), Phạm Quỳnh (n° 158), Phan Chu Trinh (n° 148), Phan Khôi (n° 122, 172, 173), Song An Hoàng Ngọc Phách (n° 113), Tam Lang (n° 132), Tản Đà (n° 98, 110), Thanh Tâm (n° 103, 104), Thế Lữ (n° 191), Tô Hoài (n° 183, 184), Trần Quang Dũng (n° 125, 140), Trần Trọng Kim (n° 171, 172, 173), Tú Mỡ (n° 127), Nữ sĩ Tương Phố (n° 118), Ứng Hòe Nguyễn Văn Tố (n° 177), Văn Cao (n° 115), Vũ Trọng Phụng (n° 44, 94, 114, 170)… ;
- les lettrés des générations précédentes : Cao Bá Quát (n° 160), Hồ Xuân Hương (n° 108, 117), Nguyễn Du (n° 34, 193), Nguyễn Đình Chiểu (n° 133)… ;
- les auteurs de la période de la guerre (n° 91) : Duyên Anh (n° 149), Dương Kiền (n° 87, 93, 134), Dương Nghiễm Mậu (n° 87), Hoàng Hải Thủy (n° 179), Hữu Loan (n° 139), Nguyên Sa (n° 99), Phạm Duy (n° 102), Tam Ích (n° 145), Vũ Hoàng Chương (n° 97)… ;
- quelques auteurs étrangers célèbres comme Soljenitsyne (n° 181), Quỳnh Giao (n° 156), Pearl Buck (n° 166) ou Han Suyin (n° 186), et même un numéro consacré à Picasso, « le révolutionnaire des couleurs » (n° 175). Parmi les auteurs français on retrouve Baudelaire (n° 168) et Lamartine (n° 203) mais cela reste relativement marginal (voir la liste ci-dessous).
Outre les numéros dédiés à une personnalité du monde des lettres, la revue a publié de nombreux numéros thématiques sur différents aspects de la littérature vietnamienne : littérature et chansons populaire, proverbes, sentences (n° 126, 128, 162, 178) ; la poésie chinoise des Tang (n° 190), la littérature japonaise (n° 90, 144), la littérature africaine (n° 56, 146), la littérature étrangère (n° 92), le journalisme (n° 62, 169)…
L’intérêt de cette revue réside dans ce qu’elle offre un tableau intéressant de la littérature vietnamienne contemporaine et présente des auteurs qui ne sont plus édités aujourd’hui au Viêt-Nam. Suite au changement de régime politique, la revue dut cesser de paraître après la chute de Saigon, le 30 avril 1975.
D’après le forum Diễn Đàn Sách Xưa, dédié à la mis en valeur d’un patrimoine malmené par la guerre et le totalitarisme, Phan Kim Thịnh resta à Saigon après 1975. Il publia à partir de la fin des années 1990 des ouvrages biographiques grand public sous le pseudonyme Lý Nhân Phan Thứ Lang. On peut ainsi compter parmi ses publications au moins trois ouvrages sur des personnalités politiques de premier plan de la période 1945-1975 : un ouvrage sur le destin de Mme Nhu Trần Lệ Xuân-Giấc mộng chính trường [Tran Le Xuan, Le rêve politique] (Á Châu, 1998), un autre sur l’ex-empereur Bao Dai et la princesse Nam Phuong Giai thoại và sự thật về Bảo Đại-vua cuối cùng triều Nguyễn [Anecdotes et vérités sur Bao dai, le dernier empereur de la dynastie des Nguyen] (Nxb Đà Nẵng, 2000) ; Những câu chuyện về cuộc đời Nam Phương hoàng hậu cuối cùng Triều Nguyễn [Recueil d’histoires sur la vie de Nam Phuong, la dernière impératrice de la dynastie des Nguyen], ou encore sur l’ancien Premier ministre de la République du Viêt-Nam Nguyễn Cao Kỳ trở về đất mẹ [Le retour de Nguyen Cao Ky sur la terre natale] (Nxb CAND, 2007). Il a publié également des recueils d’histoires sur la vie culturelle à Saigon notamment Sài Gòn vang bóng, tạp văn (Nxb TP. HCM, 2001) et Sài Gòn-Gia Định một thời để nhớ : tạp văn (Nxb CAND, 2015).
A notre connaissance, aucune bibliothèque de France ne possède une collection complète de la revue Văn học. On peut néanmoins trouver une collection importante (avec 15% de lacunes) à la Bibliothèque universitaire de Nice dans l’ancien fonds Cedrasemi5. La BNF ne possèderait que les numéros 17 et 19 parus en 1964. Dans le catalogue mondial WorldCat, la revue est mentionnée dans le fonds des périodiques de la République du Viêt-Nam à la British Library (St Pancras). Elle est également consultable au Viêt-Nam principalement à Saigon à la Bibliothèque des Sciences sociales (Thư viện Khoa học xã hội) et à la Bibliothèque Générale des Sciences (Thư viện Khoa học Tổng hợp Tp. HCM).
Il est aujourd’hui assez difficile de reconstituer la liste précise des numéros, notamment de retrouver les titres des thématiques abordées et parfois même la date de publication. Toutefois, à partir du n° 87, une liste a été présentée en fin de chaque numéro.
“Phê bình, Sáng tác, Nghệ thuật” + “Nghiên cứu, Phê bình, Sáng tác”
Échantillon de couvertures de la seconde mouture de la revue Văn học de 1969 à 1975 (source : Diễn Đàn Sách Xưa / collection Giấy gói xôi) – Cliquer sur chaque image pour l’agrandir
Nghiên cứu khoa học nhân văn : “Phê bình, Sáng tác, Nghệ thuật”
Échantillon de couvertures de la troisième mouture de la revue Văn học non numérotée et estampillée Giai Phẩm [Œuvres] de novembre 1972 à mars 1975 (source : Diễn Đàn Sách Xưa / collection Giấy gói xôi) – Cliquer sur chaque image pour l’agrandir
MỤC LỤC “VĂN HỌC”
[table provisoire, sera complétée au fil du temps lorsque nous aurons les documents en main]
1 – tháng 11-1962 [premier numéro]
2 – tháng 12-1962
1963
3 – tháng 1-1963
4 – tháng 2-1963
5 – tháng 3-1963
6 – tháng 4-1963
7 – tháng 5-1963
8 – tháng 6-1963
9 – tháng 7-1963
10 – tháng 8-1963 : Những vấn đề của thời cuộc
11 – tháng 9-1963
12 – tháng 10-1963
13 – tháng 11-1963
14 – tháng 12-1963
1964
15 – tháng 1-1964
16 – tháng 2-1964
17 – tháng 3-1964
18 – tháng 4-1964
19 – tháng 5-1964
20 – tháng 6-1964
21 – tháng 7-1964
22 – tháng 8-1964
23 – tháng 9-1964 [devient bimensuelle]
24 – 15 tháng 9-1964
25 – 1 tháng 10-1964
26 – 15 tháng 10-1964
27 – 1 tháng 11-1964 : Số đặc biệt hai năm – Tuổi hùng vĩ của dân tộc
28 – 15 tháng 11-1964
29 – 1 tháng 12-1964
30 – 15 tháng 12-1964
1965
31 – 1 tháng 1-1965
32 – 15 tháng 1-1965
33 – [Số Xuân]
34 – 15 tháng 3 -1965 [số về Truyện Kiều]
35 – 1 tháng 4-1965 : Văn chương Truyện Kiều / Cách mạng -Dân chủ ? / Văn nghệ sáng tác
36 – 15 tháng 4-1965 : Văn chương chiến tranh, thơ văn chiến tranh
37 – 1 tháng 5-1965 : Nhận định về thi ca, Những vấn đề thời sự, Thi văn sáng tác
38 – 15 tháng 5-1965
39 – 1 tháng 6-1965
40 – 15 tháng 6-1965
41 – 1 tháng 7-1965 : Số đặc biệt về Nhất Linh
42 – 15 tháng 7-1965 : Nghệ thuật và phê bình, Những vấn đề của chúng ta, Sáng tác văn nghệ
43 – 1 tháng 8-1965
44 – 15 tháng 8-1965 : [Vũ Trọng Phụng]
45 – 1 tháng 9-1965
46 – 15 tháng 9-1965
47 – 1 tháng 10-1965 : Huế tháng tám
48 – 15 tháng 10-1965
49 – 1 tháng 11-1965 : Cách mạng Việt Nam đi về đâu ? – Đệ tứ chu niên
50 – 15 tháng 11-1965 : Những giải thưởng văn chương Nobel 1901-1965
51 – 1 tháng 12-1965 : Văn học Sài Gòn thảo luận về ngữ pháp với văn học Hà Nội
52 – 15 tháng 12-1965
1966
53 – […]
54 – […]
55 – Không gian, thời gian – 1 tháng 3-1966
56 – Tiếng nói Da Đen
57 – […]
58 – Mười năm giáo dục Miền Nam
59 – […]
60 – […]
61 – […]
62 – Mười năm tạp chí
63 – […]
64 – […]
65-66 – 1 tháng 10-1966
67 – 15 tháng 10-1966
68 – […]
69 – […]
70 – 1 tháng 12-1966
71 – 15 tháng 12-1966
1967
Pour les deux années 1967 et 1968, la parution semble moins régulière.
72 – […]
Changement de format du n°73 (1-6-1967) au n°86 (1-1-1969) : 14×20.
73 – 1 tháng 6-1967
74 – […]
75 – […]
76 – […]
77 – […]
78 – […]
79 – […]
80 – […]
81 – […]
82 – […]
83 – […]
84 – […]
85 – […]
Các số Xuân 1969, 1971, 1972…
(source : Diễn Đàn Sách Xưa / collection Giấy gói xôi. Cliquer sur chaque image pour l’agrandir)
…et 1975
1969
86 – […] Văn học – số Xuân Kỷ Dậu
- Note : du n°87 au n° 176, liste reproduite d’après les indications du numéro consacré à Nhượng Tống paru le 1er décembre 1973 dans les dernières pages de ce numéro.
87 – Tuyển tập truyện ngắn: Dương Kiền – Lý Hoàng Phong – Dương Nghiễm Mậu – Nguyễn Đình Toàn – Vương Thanh
88 – Truyện tiền chiến: Tô Hoài – Nguyên Hồng – Nguyễn Tuân – Hoàng Cầm – Lưu Trọng Lư – Nguyễn Công Hoan – Vũ Trọng Phụng – J. Leiba
89 – Khu rừng mùa xuân: Tập truyện của Vương Thanh
90 – Văn học Nhựt-bản
91 – Thơ, Truyện thời chiến : Dương Kiền – Cung Tích Biền – Ánh Việt – Dương N. Mậu – Đỗ Tiến Đức – Nguyên Sa – Luân Hoán – Lê Vĩnh Thọ – Phùng Kim Chú
92 – Sáu nhà văn quốc tế : William Saroyan – Maxim Gorki – Zobor Déry – Ignazio Silone – Ernest Hemingway
93 – Con đường khổ nhọc : tập truyện của Dương Kiền
94 – 1 tháng 10-1969 : Vũ Trọng Phụng, “Dứt tình” với làng văn 13-10-1939
95 – 15 tháng 10-1969 : Nam Cao, Nhà văn hiện thực của Cách mạng và Kháng chiến
96 – 1 tháng 11-1969 : Mùa hoa nở, Văn thơ kỷ niệm đệ bát chu niên
97 – 15 tháng 11-1969 : Vũ Hoàng Chương, “Ta đợi em từ 30 năm”
98 – 1 tháng 12-1969 : Bệnh tật và cái chết, Những văn thi sĩ Tản Đà – Nhất Linh – Nguyễn Văn Vĩnh – Phạm Quỳnh – Hàn Mặc Tử
99 – 15 tháng 12-1969 : Nguyên Sa, Thi sĩ của tình yêu
1970
100 – 1 tháng 1-1970 : Nguyễn Bính, “Lỡ bước sang ngang”
101 – 15 tháng 1-1970 : Truyện chọn lọc, tám truyện ngắn của Nam Cao
102 – 1 tháng 2-1970 : Phạm Duy, Tâm ca – Du ca và Dân ca
103 – 15 tháng 2-1970 : Thâm Tâm và T.T.K.H.
104 – 1 tháng 3-1970 : Thâm Tâm và tiểu thuyết “Thuốc mê”
105 – 15 tháng 3-1970 : Nguyễn Tuân, “Thiếu” quê hương
106 – Một chuyến đi, Du ký Nguyễn Tuân
107 – Tản Đà
108 – 1 tháng 7-1970 : Huyền thoại Bà Chúa thơ Nôm [Hồ Xuân Hương]
109 – 15 tháng 7-1970 : Hồ sơ cái chết Nhất Linh
110 – Tưởng nhớ thi sĩ Tản Đà
111 – Nguyễn Văn Vĩnh : Kiếp ve sầu
112 – Tiếu lâm ta, tiếu lâm Tây
113 – Song An Hoàng Ngọc Phách : Nạn nhân của Tố Tâm
114 – Vũ Trọng Phụng : Xuân Tóc Đỏ. Mẹ kiếp! Em chã. Biết rồi, khổ lắm, nói mãi!
115 – Văn Cao : nghệ sĩ đa tài
116 – Nguyễn Nhược Pháp và Nguyễn Giang
117 – Dâm và tục trong thơ Hồ Xuân Hương
118 – Giọt lệ của nữ sĩ Tương Phố
119 – Nữ sĩ Ngân Giang : một thi tài bị quên lãng
1971
120 – Xuân 1971 – văn nghệ sĩ tiền chiến
121 – Những vang bóng một thời trong văn chương hoạt kê Việt Nam : Xã Xệ – Lý Toét – Cậu Ấm – Cô Chiêu – Bang Bạnh – Ba Giai – Tú Xuất…
122 – Phan Khôi : nhà ngự sử trên văn đàn VN
123 – Đông Hồ thi gia miền Nam
124 – Văn nghệ sĩ 1971 cười ra thơ
125 – Những bí mật về thi sĩ Trần Quang Dũng
126 – Truyền thuyết những ông Trạng trong thơ văn dân gian
127 – Tú Mỡ: Cha đẻ của Lý Toét
128 – Hài hước trong tục ngữ ca dao Việt Nam
129 – Nữ sĩ Vân Đài : Cô gái Phou-Thai
130 – Hôn nhân dị chủng trong thơ văn hài hước
131 – Bầu cử năm Hợi : Cuộc thảo luận về bầu cử giữa các văn nghệ sĩ
132 – Tam Lang : Kéo xe nửa thế kỷ văn chương
133 – Đồ Chiểu : Ngôi sao sáng trong thơ văn yêu nước
134 – Dương Kiền : Nhà văn trẻ trên sân khấu văn học và chính trị
135 – Bưu hoa và nghệ thuật
136 – Phú Đức : Tiểu thuyết gia miền Nam
137 – Nhà văn và thuốc phiện
138 – Văn nghệ sĩ và thú hát ả đào
139 – Hữu Loan : Một bài thơ 10 năm ngồi tù
140 – Phá tan nghi án thân thế và tác phẩm nhà thơ kháng chiến Quang Dũng
141 – Hoàng Cầm
142 – Bịnh tật và cái chết : Trần Trọng Kim – Đái Đức Tuấn – Đông Hồ và bịnh tật: Nguiễn Ngu Í
1972
143 – Xuân 1972 : Nhà văn nói chuyện chuột
144 – Thơ và tiểu thuyết Nhựt Bản
145 – Tam Ích: Một học giả tự tìm cách chết
146 – Thơ, truyện Phi châu
147 – Rượu qua thơ văn Hoa Việt
148 – Phan Chu Trinh: Ngồi tù làm thơ
149 – Duyên Anh và thế giới tuổi thơ
150 – Những phụ nữ lưu danh trong Thi đàn Việt Nam
151 – Tìm hiểu quốc kỳ và quốc ca Việt Nam
152 – Ái tình và thi sĩ
153 – Khám phá danh tính dịch giả Chinh phụ ngâm
154 – Thi nhân và mùa thu
155 – Nghĩ về tiểu thuyết
156 – Hiện tượng đọc truyện Quỳnh Dao
- A partir du n° 157 (15-11-1972), la revue se transforme en numéro spécifique (Văn Học Giai phẩm) et n’affiche plus de numérotation. En outre, elle s’aligne sur la loi 007 sur la presse concernant la publication des périodiques6. Les numérotations qui suivent sont données à titre indicatif.
[157] – Ý nghĩa của truyện cười
[158] – Phạm Quỳnh: Công hay tội với văn hóa Việt Nam?
[159] – Phở trong thơ văn dân tộc
1973
[160] – Cao Bá Quát : Nhà thơ bất mãn và nổi loạn
[161] – Những lá thư tình của các danh văn thế giới
[162] – Mùa xuân tìm hiểu tục ngữ ca dao dân tộc
[163] – Truyện mùa cưới
[164] – Con trâu trong thơ văn
[165] – Tìm hiểu tên, bút hiệu của văn nghệ sĩ tiền chiến, hiện đại
[166] – Pearl Buck : Một nữ sĩ Mỹ viết truyện Tàu
[167] – Hà Nội trong ký ức
[168] – Thi sĩ Baudelaire : Thần tượng của thế giới thi ca đã ảnh hưởng đến các nhà thơ tiền chiến Việt Nam như thế nào?
[169] – Vui buồn của người viết báo
[170] – Đêm kịch tưởng niệm Vũ Trọng Phụng
[171] – phát hành ngày 20-08-1973 – Học giả Trần Trọng Kim
[172] – Cuộc bút chiến Trần Trọng Kim, Phan Khôi, Ngô Tất Tố
[173] – Kết thúc cuộc bút chiến Trần Trọng Kim, Phan Khôi, Ngô Tất Tố
[174] – Ngô Tất Tố : Một nhà nho có óc tiến bộ
[175] – Picasso : Nhà cách mạng mầu sắc
[176] – phát hành ngày 01-12-1973 – Nhượng Tống
[177] – Ứng Hòe Nguyễn Văn Tố: Người đính chính những bài văn cổ
1974
[178] – Ngày Tết đọc câu đối
[179] – Nhận định và phê bình giải thưởng văn học nghệ thuật năm 1973
[180] – Nguyễn Bính : nhà thơ bình dân
[181] – Soljenitsyne đã bị tước quốc tịch và trục xuất khỏi Nga-Xô
[182] – Huế trong trí nhớ [accès au pdf en ligne sur le blog de Trần Hoài Thư]
[183] – Tô Hoài và xã hội loài vật
[184] – Tô Hoài (II)
[185] – Hồ Dzếnh với người phụ nữ Việt
[186] – Nữ sĩ Han Suyin
[187] – Văn thơ chiêu hồn thập loại chúng sinh
[188] – Chế Lan Viên: Trong cảnh “Điêu tàn”
[189] – Thơ TTKH
[190] – Chiến tranh trong thơ Đường
[191] – Thế Lữ : nhớ rừng qua mấy vần thơ
[192] – Lưu Trọng Lư : Thi sĩ lãng mạn tiền chiến
[193] – Viết về Nguyễn Du
[194] – Bích Khê : nhà thơ tượng trưng
[195] – Vụ án trích thơ Hàn Mặc Tử
[196] – Hàn Mặc Tử, trăng và thượng đế
[197] – Thi ca tranh đấu chống áp bức
1975
[198] – Thơ văn mùa cưới
[199] – […]
[200] – […]
[201] – […]
[202] – Kỷ niệm Lê Văn Trương
[203] – dernier numéro diffusé le 26 mars 1975 – Lamartine, thi sĩ lãng mạn lớn nhất nước Pháp
Ce bref aperçu permet de mieux saisir l’itinéraire de cette revue pendant les 13 années de son existence pendant une période de guerre. Le critique et poète Trần Hoài Thư souligna dans un article mis en ligne le 10 octobre dernier, au moins quatre points forts de la revue que nous rappelons succinctement ci-après :
- Văn học fut la première revue publiée pendant la période de la guerre qui publia sur ce sujet notamment sur la violence de guerre ;
- Văn học a publié de nombreux essais de grande valeur et parfois inédit sur la littérature du Nord ;
- Văn học a su rassembler une grande diversité d’auteurs, de toutes tendances ;
- Văn học a édité de nombreux numéros thématiques de référence7.
Toutes ses raisons démontrent tout l’intérêt qu’il y aurait à utiliser cette ressource tout comme de nombreuses autres publications politiques et culturelles de valeur publiées pendant la période de la République du Viêt-Nam (1955-1975).
François Guillemot, 16/11/2016. MàJ 01/12/2016.
Sources principales : Numéros de Văn Học consultés & site Diễn đàn sách xưa
Pour en savoir plus sur Phan Kim Thịnh :
- Hoàng Nhân, “Nhà báo Lý Nhân: Mấy chuyện kể lại”, An Ninh Thế Giới, 07/10/2015. Entretien avec Lý Nhân, le fondateur de la revue.
- L.M.Q., “Mừng nhà báo PHAN KIM THỊNH ra sách mới”, Leminhquoc.vn (Blog), 08/06/2015.
Notes
- D’après le numéro 109 du 15-07-1970 [↩]
- Cf. « Những chủ đề Văn Học đã xuất bản » [↩]
- Indication de l’ours du numéro édité le 20 août 1973. D’après l’ours du n° 109 de juillet 1970 Nguyễn Thị Ngọc Liên est indiquée directrice de la publication et Nguyễn Phương Khanh, secrétaire de la rédaction [↩]
- En nous basant sur les numéros publiés en 1973 [↩]
- Indication du SUDOC : du n° 87 (mars 1969) à décembre 1974 [lac.15%] [↩]
- D’après “quan mac co” sur Dien Dan Sach Xua [↩]
- Tran Hoai Thu, “Hành trình của tạp chí Văn Học (1962-1975)“, 10/10/2016, sur le blog de cet auteur [↩]