Ressources numériques en sciences humaines et sociales OpenEdition Nos plateformes OpenEdition Books OpenEdition Journals Hypothèses Calenda Bibliothèques OpenEdition Freemium Suivez-nous

Hà Sĩ Phu: Cứ êm ái chết đúng quy trình như đàn cá ư ? [interview]

[ndlr] Interview intéressante de l’intellectuel Hà Sĩ Phu sur “la question chinoise” qui refait surface avec l’affaire de la pollution industrielle à l’origine de milliers de tonnes de poissons morts dans le centre du Viêt-Nam.

Il y développe sa théorie : “Pour sortir de l’orbite chinoise, il faut sortir du communisme mais pour sortir du communisme il faut sortir du mythe de l’Oncle Ho”.

“… Thoát Trung là một công cuộc không đơn giản, rất khó khăn và lâu dài. Nhưng rút gọn lại như một triết lý, như cái cốt lõi của vấn đề thì “Muốn Thoát Trung phải Thoát Cộng, mà muốn Thoát Cộng thì phải Thoát được Hồ”. Nếu bảo Việt Nam không thể Thoát Hồ, không thể Thoát Cộng được đâu thì điều đó cũng có nghĩa là xin thua luôn, cứ chịu Bắc thuộc thôi, Việt Nam không thể Thoát Trung được! Nạn Bắc thuộc mới sẽ diễn ra đúng như quy trình và bất khả kháng!?” – Hà Sĩ Phu.

Source : Dân Làm Báo

Nguyễn Đình Chiểu : Lục Vân Tiên cổ tích truyện [EFEO]

[ndlr] Annonce d’une nouvelle édition trilingue commentée d’une édition inédite du poème épique de Nguyen Dinh Chieu. Présentation de l’éditeur.

Réf. : Pascal Bourdeaux & Olivier Tessier (éd.), Histoire de Lục Vân Tiên / Lục Vân Tiên cổ tích truyện / The story of Lục Vân Tiên, Paris : École française d’Extrême-Orient, 2016. 2 vol., 292 p. & 312 p., (vietnamien, français, anglais).

Publication commentée d’un manuscrit enluminé inédit du poème Lục Vân Tiên redécouvert à la bibliothèque de l’Institut de France dans lequel Nguyễn Đình Chiểu (1822-1888) expose les vertus et les beautés du confucianisme et de la culture populaires du Sud du Viêt Nam.

NguyenDinhChieu_LucVanTien_EFEO2016
Relevant à la fois de l’érudition classique et de la littérature orale du milieu du XIXe siècle, le poème Lục Vân Tiên de Nguyễn Đình Chiểu a intégré de longue date le panthéon des gloires littéraires nationales en ayant su insuffler au classicisme de la culture lettrée vietnamienne des caractéristiques méridionales. Œuvre traduite en français dès 1864, c’est la publication d’Abel des Michels en 1883 qui incita un officier de marine français, Eugène Gibert, en mission à Huê entre 1895 et 1897, à faire réaliser ce manuscrit enluminé par un lettré de cour du nom de Lê Đức Trạch. De retour en France, son commanditaire l’offrit en 1899 à la bibliothèque de l’Institut de France où il a été redécouvert en 2011. Il s’agit de l’unique version illustrée (139 planches polychromes) d’un poème vietnamien intégral connue à ce jour.

La beauté et la valeur littéraires et historiques de ce document unique justifient l’édition d’un fac-similé complété de commentaires au manuscrit. Le volume I, volontairement épuré, présente les planches enluminées en vis-à-vis desquelles paraît l’extrait du poème en version trilingue (français, quốc ngữ, anglais). Le volume II consigne l’ensemble des commentaires (avant-propos, introduction à l’histoire du manuscrit, annotations du poème, transcription inédite de la version du poème enluminé en vietnamien romanisé).

Le Lục Vân Tiên est une œuvre littéraire vietnamienne. Le manuscrit, engendré par le contact franco-vietnamien est une œuvre d’art qui l’est tout autant. La redécouverte récente de ce joyau de la culture populaire du Viêt Nam exigeait sa diffusion auprès des spécialistes et des passionnés d’histoire, de littérature, de philologie et d’art. Ce souhait est en partie réalisé grâce à la publication de cette Histoire de Lục Vân Tiên.

Source : EFEO

Anthony Heathcote : Remember Forever – Relationships With the Living and the Dead in a Vietnamese Online Memorial Site [2015]

[ndlr] Résumé de la thèse de Anthony Heathcote (University of Adelaide, School of Social Sciences, 2015) sur un sujet inédit et passionnant : la mémorialisation en ligne dans le Viêt-Nam contemporain à travers l’étude des interactions des internautes sur un forum dédié aux personnes décédées. Cette recherche ethnographique se déplace à travers le temps, l’espace et les mondes virtuels pour examiner la relation entre les nouvelles technologies des médias et des pratiques commémoratives qui sont souvent culturellement et politiquement controversées” (Christina Schwenkel, VSG).

This thesis is concerned with online memorialisation in contemporary Vietnam. It argues that the experiences of Vietnamese who participate in the online memorial site Nghĩa Trang Online highlight the continuities as well as tensions which exist between online, offline and other world (the world of the dead) communications. At its starting point, this thesis situates Vietnamese online interactions within the cultural practice of ancestor worship in Vietnam, which is the dominant relationship Vietnamese have with the dead. It demonstrates that online interactions with the dead which may seem new and untraditional are profoundly embedded in ancestor worship, and that the practice of ancestor worship itself is one which has transformed, through political, technological, economic and cultural changes.

These examinations also feed into wider socio-political issues in Vietnam, including the online memorialisation of fetuses after an abortion, and the remembering of revolutionary martyrs (liệt sĩ) killed during the American/Vietnam War in contrast to the forgetting of soldiers in the ARVN (Army of the Republic of Vietnam/South Vietnamese Army). This thesis also argues that Nghĩa Trang Online engenders a community where Vietnamese can express their emotions relating to loss, continue a relationship with the deceased through comments and online offerings, and give and receive support with fellow members. Such emotional expression is often disenfranchised in Vietnamese society and so online memorialisation becomes a new vehicle for the enfranchisement of grief.

This thesis is based on twelve months’ fieldwork between 2012-2013 in Vietnam within the major cities of Ho Chi Minh City, Hanoi and Da Nang, through online and offline participant observation in the country’s largest online memorial, Nghĩa Trang Online (Cemetery Online). The site is also known as Nhớ Mãi (Remember Forever). Originating in 2008, the website currently has around 60,000 members who use the memorial to create online tombs for the dead, ‘light’ candles and ‘burn’ incense, create online offerings, and remember and communicate with the living and the dead. A number of members also meet in person and participate in death days, cemetery visits, birthdays, weddings, charity events and other social gatherings.

The Internet is burgeoning with spaces dedicated to remembering the dead through social networking sites, blogs, museums, archives, cemeteries and memorials. While there is an expanding body of research contributing to this field, the interactions between the online, offline and the other world in contemporary Vietnam have not been anthropologically researched. This work aims to fill this gap, focusing on the extraordinarily diverse intersection of remembrance, continuing relationships, community, emotion and online memorialisation in contemporary Vietnam.

Mots clés : Nghĩa Trang Online / Nhomai.vn / Anthropology / Ancestor Worship / Death / Ethnography / Vietnam / Online Memorial / Community / Continuing Bonds / Grief / Emotion / Forgetting / Abortion / Revolutionary Martyrs / ARVN / Reflexivity

Source : VSG et Adelaide Research & Scholarship

Image “à la une” : illustration de la page d’accès du site mémoriel Nho Mai © DR

Sitting Bull à Saigon — 1er mai 2016

L’image du jour :

FishProtest_01-05-2016Sitting Bull, le chef sioux, en renfort : “L’argent ne se mange pas”.

Image de la manifestation du 1er mai 2016 pour la protection de l’environnement en réponse à la pollution industrielle au Centre du pays. Ici à Ho Chi Minh-Ville près du marché Ben Thanh © DR

Pour en savoir plus, voir le reportage photographique en ligne :


Reportage à Ho Chi Minh-Ville sur la manifestation pacifique du 1er mai 2016 sous l’œil d’un voyageur étranger.

Visite vintage du Palais de l’Indépendance [1967-1975]

[ndlr] Séries de reportages sur les appartements des anciens dirigeants de la Seconde République du Viêt-Nam (1967-1975) dans l’actuel Palais de la Réunification. Ouverture au public à partir du 28 avril 2016 de deux nouvelles salles : la chambre du Président Nguyen Van Thieu et le bureau de travail de Nguyen Cao Ky, ancien vice-président. Une commémoration “vintage”, visite guidée.

Dinh Độc Lập lần đầu cho du khách tham quan phòng ngủ của ông Nguyễn Văn Thiệu và nơi làm việc của ông Nguyễn Cao Kỳ, từng là tổng thống và phó tổng thống chính quyền miền nam Việt Nam trước 1975.

Photo 01 : Từ ngày 28/4, 2 phòng mới được phục chế này được Di tích lịch sử Dinh Độc Lập mở cửa phục vụ khách tham quan. [Ouverture de nouvelles salles à visiter dans le Palais de la Réunification]

Photo 02 : Phòng làm việc của ông Nguyễn Cao Kỳ.  [Bureau de Nguyen Cao Ky]

Photo 03 : Một trong hai tủ sách tại phòng làm việc của ông Nguyễn Cao Kỳ, đa số là sách lịch sử. [Une des deux bibliothèques du Bureau de Nguyen Cao Ky, principalement des livres d’histoire]

Photo 04 : Khu vực tiếp khách trong phòng làm việc của ông Nguyễn Cao Kỳ. Trên tường treo ảnh vợ ông – bà Đặng Tuyết Mai. [Espace de réception dans le Bureau de Nguyen Cao Ky. Portrait de son épouse Dang Tuyet Mai sur le mur]

Photo 05 : Bà Đặng Tuyết Mai (mẹ MC Nguyễn Cao Kỳ Duyên) quê Hà Nội, vốn là tiếp viên Hàng không. Bà thua ông Kỳ 14 tuổi, hai người cưới nhau vào tháng 11/1964. [Portrait de Dang Tuyet Mai (mère de la MC Nguyen Cao Ky Duyen), originaire de Hanoi et ancienne hôtesse de l’air]

Photo 06 : Cùng với phòng làm việc của ông Nguyễn Cao Kỳ, dịp này Dinh Độc Lập mở cửa phòng ngủ của ông Nguyễn Văn Thiệu, người giữ ghế tổng thống giai đoạn 1967-1975. [Ouverture aux visites publiques de la chambre de Nguyen Van Thieu, ancien président de la RVN de 1967 à 1975]

Photo 07 : Giường ngủ của ông Nguyễn Văn Thiệu trong Dinh Độc Lập. [Le lit du Président Nguyen Van Thieu]

Photo 08 : Ảnh bà Nguyễn Thị Mai Anh, vợ ông Nguyễn Văn Thiệu, được đặt sát cạnh giường ngủ. [Photo de Mme Nguyen Thi Mai Anh, épouse de Nguyen Van Thieu, posée sur la table de nuit de gauche]

Photo 09 : Đồng hồ cổ được đặt bên giường ngủ. [L’horloge posée sur la table de nuit de droite]

Photo 10 : Bàn trang điểm của bà Mai Anh. [Table de maquillage de la première dame]

Photo 11 : Khu vực để áo quần và giày dép của vợ chồng ông Nguyễn Văn Thiệu nằm đối diện phòng ngủ. [Mobilier de rangements destinés aux habits du couple présidentiel]

Photo 12 : Những bộ áo quần của vợ chồng ông Nguyễn Văn Thiệu. [Costumes et vêtements du couple présidentiel]

Source : Trung Sơn, Lần đầu mở cửa phòng làm việc của ông Nguyễn Cao Kỳ, VnExpress, 28/04/2016.

Voir également :

Nguyễn Quang Lập : Sài Gòn giải phóng tôi – Saigon m’a libéré

[ndlr] A lire sur la page Facebook de l’écrivain Nguyễn Quang Lập sa découverte de Saigon, un anniversaire fondateur.

Mãi tới ngày 30 tháng 4 năm 1975 tôi mới biết thế nào là ngày sinh nhật. Quê tôi người ta chỉ quan tâm tới ngày chết, ngày sinh nhật là cái gì rất phù phiếm. Ngày sinh của tôi ngủ yên trong học bạ, chỉ được nhắc đến mỗi kì chuyển cấp. Từ thuở bé con đến năm 19 tuổi chẳng có ai nhắc tôi ngày sinh nhật, tôi cũng chẳng quan tâm. Đúng ngày “non sông thu về một mối” tôi đang học Bách Khoa Hà Nội, cô giáo dạy toán xác suất đã cho hay đó cũng là ngày sinh nhật của tôi. Thật không ngờ. Tôi vui mừng đến độ muốn bay vào Sài Gòn ngay lập tức, để cùng Sài Gòn tận hưởng “Ngày trọng đại”.

Lire la suite : Facebook (29/04/2016)

La décolonisation et la guerre vécues par les populations du Viêt-Nam, du Laos et du Cambodge