Le 40e anniversaire de la bataille des Paracels et ses diverses commémorations (autorisées et non autorisées) au Viêt-Nam nous donne l’occasion de présenter une bibliographie indicative sur les différends en Mer de Chine méridionale. Toute référence importante manquante peut nous être signalée. Cette sélection d’ouvrages et d’articles sera ainsi complétée et mise à jour.
FG
* * *
* * *
Documents officiels
- Bộ ngọai giao, nước Cộng Hòa Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Nam, Quần đảo Hoàng Sa và quần đảo TrườngSa : lãnh thổ Việt Nam, Hà Nội : Nxb Khoa Học Xã Hội, 1984, 25 p.
- China. Wai jiao bu, La souveraineté incontestable de la Chine sur les îles Xisha et les îles Nansha : document du Ministère des affaires étrangères de la République populaire de Chine, 30 janvier 1980, Beijing, 23 p.
- Ministry of Foreign Affairs, National Boundary Commission, Viet Nam’s Sovereignty over Hoang Sa and Truong Sa Archipelagoes, Hanoi : National Political Publishing House, 2012, 55 p.
- Ministry of Foreign Affairs Socialist Republic of Vietnam, The HoàngSa and TrườngSa archipelagoes and international law, Hà Nội : Ministry of Foreign Affairs, 1988, 57 p.
- Republic of Vietnam, Ministry of foreign affairs, White paper on the HoangSa (Paracel) and Truong Sa (Spratly) Islands, Saigon : Ministry of foreign affairs, 1975, 105 p.
- Vietnam. Bộ ngoại giao. Vụ thông tin báo chí, Vietnam‘s sovereignty over the HoangSa and TruongSa archipelagoes, Hà Nội : Ministry of Foreign Affairs, Socialist Republic of Viet Nam, 1979, 60 p.
Études vietnamiennes (en vietnamien et en français)
- Đặc khảo về Hoàng Sa và Trường Sa, Sài Gòn : Sử địa, 1975, 350 p. (Tập san Sử địa,1975, n° 29).
- Đinh Kim Phúc (chủ biên), Chủ quyền quốc gia Việt Nam trên hai quần đảo Hoàng Sa – Trường Sa, Hà Nội : Nhà xuất bản Tri thức, 2010, 150 p.
- Les Archipels Hoàng Sa et Trưòng Sa (Paracels et Spratly) : dossier, Hanoi : Le Courrier du Vietnam, 1981, 58 p.
- Lưu Văn Lợi, Cuộc tranh chấp Việt-Trung về hai quần đảo Hoàng Sa và TrườngSa : lưu hành nội bộ, Hà Nội : Nxb Công an nhân dân, 1995, 213 p.
- Lưu Văn Lợi, Le différend vietnamo-chinois sur les archipels Hoàng Sa et Trường Sa, Hanoi : Editions Thế Giới, 1996, 139 p.
- Lưu Văn Lợi, The Sino-Vietnamese difference on the Hoàng Sa and Trường Sa archipelagoes, Hanoi : Thế Giới Publishers, 1996, 157 p.
- Nguyễn Q. Thắng, HoàngSa, Trường Sa, Thành phố Hồ Chí Minh : Nxb Trẻ, 1988, 235 p.
- Nguyễn Q. Thắng, Hoàng Sa – Trường Sa lãnh thổ Việt Nam nhìn từ công pháp quốc tế, Hà Nội : Nhà xuất bản Tri thức, 2008, 399 p.
- Nguyễn Việt Long, Hoàng Sa – Trường Sa các sự kiện, tư liệu lịch sử – pháp lý chính. Tập 1 (Thế kỷ XV- 2000), Thành phố Hồ Chí Minh : Nxb Trẻ, 2014.
- [Nhiều tác giả], Bằng chứng lịch sử và cơ sở pháp lý. HoàngSa,TrườngSa là của Việt Nam = Paracel and spratly belong to Vietnam, TP Hồ Chí Minh : Nhà xuất bản Trẻ, 2011, 359 p.
- Quần đảo HoàngSa và quần đảo TrườngSa, bộ phận lãnh thổ của Việt Nam, Hà Nội : Sự thật, 1982, 54 p.
- Quang Loi, Le Minh Nghia, Vu Phi Hoang… [et al.], Les Archipels HoangSa et TruongSa (Paracels et Spratly) : dossier. II, Hanoi : Le Courrier du Vietnam, 1984, 170 p.
- Thiện Cẩm (chủ biên), Biển Đông và hải đảo Việt Nam : kỉ yếu tọa đàm khoa học, Hà Nội : Nhà xuất bản Tri thức, 2010, 164 p.
- Tran-Minh Tiet, L’agression sino-communiste des îles Paracel viêtnamiennes. La guerre pour la paix, Paris : Nouvelles éditions latines, 1975, 100 p.
- Trần Thế Cung & Nguyễn Văn Thanh (Eds.), Tưởng niệm 40 năm Tết Mậu Thân & 34 Trận Hải Chiến Hoàng Sa của Hải Quân Quân Lực VNCH, Westminster (Californie) : Tuần báo Trách Nhiệm, 2008.
- Viện khoa học và công nghệ Việt Nam, Biển Đông, Hà Nội : Nhà xuất bản Khoa học tự nhiên và công nghệ, 2009, 4 volumes.
- Võ Long-Tê, Les archipels de Hoàng-sa et de Trường-sa selon les anciens ouvrages vietnamiens d’histoire et de géographie, Saigon : Ministère de la Culture, de l’Éducation et de la Jeunesse, République du Vietnam, 1974, 201 p. (préface de Nguyễn Thế-Anh ; poème-préface de Tố-nguyên Nguyễn Thọ-Dực).
- Vũ Hữu San, Địa-lý Bien Đông với hoàng-sa và trướng-sa = Eastern sea geography and Paracel, Spratly archipelagoes, Fremont, Calif.: Uy-ban bao-vệ sự vẹn-toàn, [1995], 264 p.
- Vũ Phi Hoàng, Hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa, bộ phận lãnh thổ Việt Nam, Hà Nội : Quân đội nhân dân, 1988, 102 p.
Monographies en langues occidentale et chinoise
- Baker, John C. & Wiencek, David G., Cooperative monitoring in the south China sea. Satellite imagery, confidence-building measures, and the spratly islands disputes, Westport, Connecticut, London : Praeger, 2002, 220 p.
- Catley, Robert, Spratlys : the dispute in the South China Sea, Aldershot : Brookfield, USA: Ashgate, 1997, 221 p.
- Chemillier-Gendreau, Monique, La souveraineté sur les archipels Paracels et Spratleys Monique, Paris, Éd. L’Harmattan, 1996, 350 p.
- Chemillier-Gendreau, Monique, Sovereignty over the Paracel and Spratly Islands, The Hague; Boston: Kluwer Law International, 2000, 264 p.
- Chen, Hsin-Chih, Les îles Paracel et Spratly vues de la Chine nationaliste. Revendications de souveraineté pendant les années 1930-1950 dans la mer de Chine méridionale, thèse de doctorat d’histoire sous la direction de François Joyaux, Université Panthéon-Sorbonne, Paris 1, 2001, 615 f.
- Emmers, Ralf, Geopolitics and maritime territorial disputes in East Asia, London – New York : Routledge, Routledge security in Asia Pacific series, no. 11, 2010, 188 p.
- Fu, Kuncheng & Shui Binghe, Zhongguo yu Nan Zhongguo Hai wenti [China and the South China Sea issues], Taibei : Wen jin tang shuju, 2007, 446 p.
- Hill, R. D. ; Owen, Norman G. ; Roberts, E. V. (Eds.), Fishing in troubled waters. Proceedings of an academic conference on territorial claims in the south China sea, Hong Kong : Centre of Asian Studies, University of Hong Kong, Centre of Asian Studies Occasional Papers and Monographs, No 97, 1991, 359 p.
- Hu, Nien-Tsu Alfred & McDorman, Ted L. (Ed.), Maritime issues in the South China Sea : troubled waters or a sea of opportunity, Milton Park, Abingdon, Oxon [U.K.] : New York : Routledge, 2013, 178 p.
- Lasserre, Frédéric, Le dragon et la mer. Stratégies géopolitiques chinoises en mer de Chine du Sud, Paris – Montréal, L’Harmattan, 1996, 320 p.
- Odgaard, Liselotte, Maritime security between China and Southeast Asia. Conflict and cooperation in the making of regional order, Aldershot : Burlington, VT : Ashgate, 2002, 296 p.
- Samuels, Marwyn S., Contest for the South China Sea, New York: Methuen, 1982, 203 p.
- Wu, Shicun & Zou, Keyuan (eds.), Maritime security in the South China Sea. Regional implications and international cooperation, Farnham: Burlington, Vt. : Ashgate, 2009, 272 p.
Articles de recherche
- Chiu, Hungdah, “South China Sea Islands: Implications for Delimiting the Seabed and Future Shipping Routes”, China quarterly, 1977, Vol. 72, pp. 743-765.
- Gau, Michael Sheng-ti, “The U-Shaped Line and a Categorization of the Ocean Disputes in the South China Sea”, Ocean development and international law, 2010, Vol. 43, issue 1, pp. 57-69.
- Keyuan, Zou, “Maritime Boundary Delimitation in the Gulf of Tonkin”, Ocean development and international law, 1999, Vol. 30, issue 3, pp. 235-254.
- Keyuan, Zou, “China’s U-Shaped Line in the South China Sea Revisited”, Ocean development and international law, 2012, Vol. 43, issue 1, pp. 18-34.
- Li, Mingjiang, “China and Maritime Cooperation in East Asia: recent developments and future prospects”, Journal of contemporary China, 2010, Vol. 19, issue 64, pp. 291-310.
- Long, Jayh, “The Paracels Incident”, Asian affairs, 1974, Vol. 1, issue 4, pp. 229-239.
- Long, Le Kim ; Flaaten, Ola ; Anh, Nguyen Thi Kim, “Economic performance of open-access offshore fisheries. The case of Vietnamese longliners in the South China Sea”, Fisheries research, 2008, Vol. 93, issue 3, pp. 296-304.
- Smith, Robert W., “Maritime Delimitation in the South China Sea: Potentiality and Challenges”, Ocean development and international law, 2010, Vol. 41, issue 3, pp. 214-236.
- Song, Yann-huei, “The Potential Marine Pollution Threat from Oil and Gas Development Activities in the Disputed South China Sea/Spratly Area: A Role that Taiwan Can Play”, Ocean development and international law, 2008, Vol. 39, issue 2, pp. 150 -177.
- Song, Yann-huei, “The South China Sea Workshop Process and Taiwan’s Participation”, Ocean development and international law, 2010, Vol. 41, issue 3, pp. 253 -269.
- Thao, Nguyen Hong [Nguyen Hong Thao], “Vietnam and the Code of Conduct for the South China Sea”, Ocean development and international law, 2001, Vol. 32, issue 2, pp. 105-130.
- Thao, Nguyen Hong & Ramses, Amer, “Managing Vietnam’s Maritime Boundary Disputes”, Ocean development and international law, 2007, Vol. 38, issue 3, pp. 305 -324.
- Thao, Nguyen, “A New Legal Arrangement for the South China Sea?, Ocean development and international law, 2009, Vol. 40, issue 4, pp. 333 -349.
- Thao, Nguyen & Ramses, Amer, “Coastal States in the South China Sea and Submissions on the Outer Limits of the Continental Shelf”, Ocean development and international law, 2011, Vol. 42, issue 3, pp. 245 -263.
- “The truth about Vietnam-China relations over the last 30 years” [condensed], Journal of contemporary Asia, 1980, Vol. 10, issue 3, pp. 325 -344.
- Tonnesson, Stein, “The South China Sea in the Age of European Decline”, Modern Asian Studies, 2006, Vol. 40, issue 1, pp. 1-57.
- Trung, Nguyen Nhu, “The gas hydrate potential in the South China Sea”, Journal of petroleum science & engineering, 2012, Vol. 88-89, pp. 41 -47.
- Valencia, Mark J., “The South China Sea: Prospects for marine regionalism”, Marine Policy, 1989, Vol. 2, issue 2, pp. 87-104.
- Valencia, Mark J., “Discussions with continental shelf committee of the Council of Ministers of Vietnam”, Marine Policy, 1989, Vol. 13, issue 4, pp. 364 -365.
- Valero, Gerardo M. C., “Spratly archipelago dispute: Is the question of sovereignty still relevant?”, Marine Policy, 1994, Vol. 18, issue 4, pp. 314 -344.
- Vu, Hai Dang, “A Bilateral Network of Marine Protected Areas Between Vietnam and China: An Alternative to the Chinese Unilateral Fishing Ban in the South China Sea?”, Ocean development and international law, 2013, Vol. 44, issue 2, pp. 145-169.
* * *
Voir aussi :
- Thomas J. Cutler, Naval Institute Press, Annapolis, MD, Battle for the Paracel Islands
OpenEdition vous propose de citer ce billet de la manière suivante :
indomemoires (19 janvier 2014). Hoang Sa – Truong Sa : Petite bibliographie indicative [1974-2014]. Mémoires d'Indochine. Consulté le 14 septembre 2024 à l’adresse https://doi.org/10.58079/q55t